دانلود بررسی ملاکهای مشروعیت و مقبولیت تئاتر - دانلود رایگان
دانلود رایگان
دانلود رایگان
| دانلود بررسی ملاکهای مشروعیت و مقبولیت تئاتر در جامعة ایرانی در فاصله سال‌های (۱۲۶۰-۱۳۰۰ شمسی)چکیده این پژوهش به چگونگی شکل گیری میدان تئاتر نوین ایران از دریچة جامعه شناسانة بوردیو میپردازد. همچنین ملاک های مشروعیت و مقبولیتِ این میدان جدید التأسیس را بررسی میکند. فضای اجتماعی جامعة ایرانی تا پیش از مشروطیت و رخداد تجدد، دارای نهادهای ثابت و سنتی است. تحت استیلای گفتمانهای حاکم عرفی و شریعت مدار، تنوع جهان نگریها محدود است. تنوع و نوآوری در هنر نیز، چون ساختارهای نهادینه شدۀ سنتی جامعه، بسته و خود بسنده است و هنر نوگرای جاری در جهان غرب، در ساختار سنتی هنر ایران جایگاهی ندارد. رخداد تجدد، به معنای گشایش عرصههایی تازه برای ایجاد هنرهای نوینی چون رمان و تئاتر نوین است. ایجاد این هنرها مستلزم تأسیس میدانهای تازهای از تولید فرهنگی است، که این هنرهای نوین را به سوی مشروعیتیابی سوق میدهد. ملاکهای مشروعیت هنر نوینی چون تئاتر در این پژوهش بر اساس تحلیل تکوین و دگرگونی میدان تئاتر ایران بر اساس نظریۀ پییر بوردیو مورد مطالعه قرار گرفته است. بر این اساس با قواعد شکلدهنده به میدان مستقل هنر تئاتر و رابطۀ آن با سایر میدانهای اجتماعی، ملاکهای مشروعیت درون میدان، برون میدانی و ملاکهای بر آمده از منطق منازعه کنشگران هنر تئاتر نوین ایران استخراج شده است. در این پژوهش دورۀ تاریخی آغاز تئاتر نوین ایرانی از سال 1260 تا 1300 شمسی به عنوان مقطع زمانی مد نظر بوده و رابطه منش کنشگران فردی و گروههای نمایشی با ساختار تازه تأسیس میدان تئاتر نوین ایران کاویده شده است. مقدمه اواخر قرن سیزدهم خورشیدی، ایران دورانی پر آشوب را از سر می گذراند که آن را دوران مشروطه می نامند.در این بازة زمانی،ایران ناگهان در مقابله با دستاوردهای مدرن، خود را بازنده می بیند و شاهد فوران موجی به اسم تجدد یا مدرنیته است. مدرنیته یا تجدد پیش از هر چیز مسبوق به یک تحول اجتماعی می باشد و تحول اجتماعی مسبوق به تحول فکر و اندیشه در بین مردمان جامعه است. تنوع و تکثر پیداکردن ذائقه ها و سلیقه ها با ظهور تجدد برای سوژه ایرانی پیامدهایی را به دنبال داشت، که چنین پیامدهایی را در تغییر تناسبات فرهنگی پیشین،تصورات اجتماعی،بنیان باورها و ارزش ها می توان پیگیری نمود. بروز و ظهور چنین تغییراتی در تطورات فرهنگی در سطوح ساختار اجتماعی و ساخت روشنفکری، تغییرات ماهیتی و فرمی را ایجاد می کند. چنان که در سطح روشنفکری این تغییرات، اندیشه روشنفکران پس از مشروطه را به نقد یا دفاع از تجدد مشغول می کند. اما حضور تجدد در مشرق زمین و بخصوص کشورهای اسلامی پدیده ای یک شبه و ناگهانی نبود بلکه تجدد زاییِ بومی از سه قرن قبل تر در ایران مطرح شده بود. (ر.ک زرشناس،۱۳۸۳، ج۱) دوران مشروطه جدا از اينكه فصل جديدي در تاريخ سياسي ايران بوجود آورد، تاثيرات بسزايي نيز در فرهنگ و هنر اين مملكت به جا گذاشت. قيام مشروطه حتي افراد عامي و كم سواد را متحول کرد.سیاحت ایرانیان در قالب هیئت های اعزامی به فرنگ و نیز حضور روشنفکران ناراضی ایران در اروپا، باعث آشنایی هر چه بیشتر ایرانیان با ابعاد مختلف تمدن جدید غرب شد. رهاورد این سفرها چاپخانه، روزنامه، دارالفنون، دارالتألیف، دارالترجمه و... بود که تاثیرات عظیمی در تحول ایران داشت. رخ دادن چنین تاثیراتی پیکره هنر به طور عام و هنر نمایشی به طور خاص را نیز دستخوش قبض و بسط های محتوایی و فرمی کرد. تا پیش از ورود تجدد، نمایش سنتي ایران در قالب های روحوضي، سياه بازي، تعزيه، تقليد، به اجرا در مي آمد و بعد از تاثیر پذیری از تجدد نمایش ایرانی نیز از قافله تغيير و تحولات در امان نماند. شکل و محتوای نمایش، تحت تاثیر متون غربی قرار گرفت و از آن پس طیاطر نامیده شد. نمایشنامه هم به عنوان یك نوع ادبی از همین موقع شكل گرفت. آنچه مهم است ورود یکی از مظاهر مدرنیته، پدیده ای با ماهیت غربی به اسم تئاتر به ایران است و تبدیل آن به تئاتر نوین ایرانی. پژوهش حاضر حاصل بررسی زمینه ها، ملاک های مشروعیت و مقبولیت پیدایش و توسعه تئاتر نوین ایرانی، همچنین بررسی ظهور هنرمند تئاتری بر بستر سنتی جامعة ایران است و بر این اساس با تکیه بر آرای نظری در جامعه شناسی هنر، به طرح مفاهیمی پرداخته شده است که لازم است گفته شود، مفاهیم مطرح شده در این پژوهش به گونه ای جدایی ناپذیر، هم نظری و هم تجربی هستند. پژوهش، درباره موضوعی است که در زمان و مکان خاص قرار دارد، یعنی ایران سال های ۱۲۶۰ تا ۱۳۰۰ شمسی و تکیه نظری عمده این پژوهش بر دیدگاه پیر بوردیو استوار است و تلاش شده است روش جامعه شناسانه ساختارگرایی تکوینی در این زمینه آزموده شود. ۱) چرا امروزه آثار نمایشنامه نویسان بزرگ دورة مشروطه (همچون میرزافتحعلی آخوندزاده، میرزا آقا تبریزی و ...) به روی صحنه نمی روند؟ با وجود اینکه متون مربوط به نویسندگان قرون گذشتة جهان (همچون شکسپیر، چخوف، ایبسن و ...) بارها بر روی صحنه های تئاتر ایرانِ امروز، به اجرا می روند. ۲) چرا نمایشنامه نویسان دورة مشروطه افراد غایب میدان تئاتر امروز ایران هستند؟ ۳) چرا کنش گر امروزی از نویسندگانی نظیر ایبسن، شکسپیر و دیگر بزرگان ادبیات نمایشی جهان اقتباس می کند اما به بازخوانی و یا الهام گیری از آثار نمایشنامه نویسان روشنفکر دورة مشروطه اقبالی ندارد؟ ۴) چگونه می توانیم ملاک های داوری آثار، احوال، افکار و اعمال تئاتر دورة مشروطه را به دست بیاوریم؟ مجموع سوالات بالا را با جناب استاد دکتر سعید اسدی مطرح کردم و ایشان با توجه به اینکه این موضوع بسیار به محتوی تز خودشان نزدیک بود پذیرفتند که استاد راهنمای این پژوهش باشند. اینک محصول دو سال پژوهش در فصل های زیر آمده است. در فصل اول ضمن طرح فرضیه و سوالات، به اهداف این پژوهش و پیشینة موضوع و بسط و تشریح روش و فنون اجرائی این پایان نامه پرداخته شده است. در فصل دوم چهارچوب نظری تحقیق مشخص شده است. دربارة تئاتر نوین ایرانی و مفاهیم مشروعیت و مقبولیت همچنین نظریات جامعه شناسی بوردیو و در پایان مفهوم مشروعیت و فرهنگ مشروع از دیدگاه بوردیو توضیح داده شده است. در فصل سوم بجای اینکه فقط به بررسی صرف آثار تولید شده در آن زمان بپردازیم یک گام عقب تر رفته و با بررسی بسترها، گرایش کنش گران میدان تئاتر را تبیین می کنیم. در این رهگذر بسترهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایرانی در زمان ورود تئاتر توضیح داده شده است. در فصل چهارم ابتدا نسبت ها و قواعد موجود در میدان تئاتر نوین ایران بیان شده سپس به بررسی نسبت های میدان تئاتر با جامعة مدنی جدید و نسبت های میدان تئاتر با سنت های قدیم و نسبت های مدان تئاتر با جامعة هنری زمانه اش پرداخته شده است. در فصل پنجم چهار رکن اساسی میدان تئاتر (کنش گر، اثر، مصرف کننده و ابزار) توضیح داده شده اند. فصل ششم، فصل برداشت و نتیجه گیری از مباحث فصل های قبل است. یعنی تلاش برای تبیین ملاک های مقبولیت و مشروعیت تئاتر در دورة مشروطه. 286صفحه با قابلیت ویرایش دریافت فایل جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |